Wie leest Leopold nog?
Tekst van de inleiding bij de nieuwe podcasts.
Jan Hendrik Leopold, iedereen vindt zijn gedichten prachtig. Algemeen wordt hij erkend als een van de beste Nederlandse dichters ooit, maar leest iemand hem nog wel?
Waarschijnlijk niet. Maar waarom dan niet?
Het meest voor de hand liggende antwoord is dat Leopold vaak als een somber dichter gezien, een neerslachtig en in zichzelf gekeerd man die overdag als leraar voor de klas stond en ’s avonds thuis bij het schemerlicht zijn geniale poëzie schreef. Nooit eens vrolijk, nooit eens lachen.
Dat beeld klopt niet. Leopold wordt ook beschreven als een briljant causeur die met enthousiasme kon vertellen over alledaagse zaken zoals zijn vakantiereizen en die meediscussieerde over de actualiteit.
Wie Leopolds poëzie aandachtig leest, zal merken dat zijn verzen ook lichtvoetig kunnen zijn en in enkele gevallen zelfs nadrukkelijk zo lijken te zijn bedoeld. Een gedicht als “Ik zie de morgen als een gouden mist” heeft sommige lezers wel voor raadsels gesteld, omdat Homerische visioenen van de roze vingeren van de dageraad op mysterieuze wijze worden vermengd met een beeld van heel gewone vingertjes en handen. Ik zal wel niet de eerste zijn die dit gedicht niet alleen mooi en ontroerend vind, maar op zijn eigen manier ook grappig.
Wat niet wegneemt dat Leopold wel degelijk diepgang en ook verstilling in zijn poëzie heeft. Dat kan juist aangenaam zijn. Het lezen van Leopold geeft rust en is een ideaal middel om te komen tot onthaasting.
Bovendien is het interessant om de ontwikkeling in Leopolds werk te volgen, van diepvrome christelijkheid in zijn jonge jaren, via zijn romantische periode met zijn diepgevoeld verlangen naar een verloren liefde naar de latere, meer mystieke ervaringen, altijd tegen de achtergrond van de natuur.
In deze serie podcasts lees ik voor u in eerste instantie de verzen van Jan Hendrik Leopold voor zover deze tijdens zijn leven zijn gebundeld en gepubliceerd. Dat zijn 96 gedichten, korte zoals de kwatrijnen en lange zoals Cheops. De teksten zijn ontleend aan de historisch-kritische uitgave “J.H. Leopold Gedichten I, De tijdens het leven van de dichter gepubliceerde poëzie” onder redactie van A.L. Sötemann en H.T.M. van Vlliet.
Bij Leopold stond de taal centraal. In het gevecht met het metrum won de woordkeuze het steevast. Ik heb in mijn voordracht daarom de nadruk gelegd op de taal, zelfs als ik daarmee zou zondigen tegen de poëtica. Datzelfde geldt voor de talrijke scherpzinnige analyses die van Leopolds poëzie zijn gemaakt. Ik heb met belangstelling een paar gelezen, maar lang niet alles. De voordrachten hier zijn gebaseerd op het beeld dat ik zelf bij de verzen krijg.
Elk gedicht wordt voorafgegaan door het nummer en de titel van de bundel of afdelng en van het gedicht. Ook noem ik het aantal regels, want alle gedichten worden in hun geheel voorgedragen ongeacht hun lengte. Sommige zijn kort, sommige lang. Alleen waar dat noodzakelijk was, zoals in Cheops, heb ik de podcasts moeten opknippen. Maar er komt te zijner tijd een complete editie van deze voordrachten, waarin de gedichten weer een geheel vormen.
Ik hoop dat u net zo van deze prachtige poëzie kunt genieten als ik. Het streven is om elke werkdag een aflevering te plaatsen. Reacties zijn welkom via mijn website www.hoorgeschiedenis.nl. Daar kunt u ook gratis podcasts over de geschiedenis van Nederland en België vinden.
De tune is Beethovens Ländler in C-mineur, nummer 68 in de Hess-catalogus van werken die niet in de complete editie zijn opgenomen. De auteursrechten ervoor zijn betaald en ik hoop dat ook u de auteursrechten voor deze serie podcasts wil respecteren. Waarvoor dank. En trouwens ook dank aan Sytske Sötemann en de anderen die eraan hebben bijgedragen dat deze serie podcasts kon worden gerealiseerd.
De nieuwe podcasts kunnen worden gedownload vanaf deze website en via iTunes. Belangstellenden kunnen zich abonneren op het RSS-bestand.
In deze serie podcasts lees ik voor u in eerste instantie de verzen van Jan Hendrik Leopold voor zover deze tijdens zijn leven zijn gebundeld en gepubliceerd. Dat zijn 96 gedichten, korte zoals de kwatrijnen en lange zoals Cheops.
Leer de dichter Jan Hendrik Leopold op een snelle en makkelijke manier kennen. Laat u meevoeren door de voordrachten van alle gedichten die Leopold tijdens zijn leven heeft gepubliceerd, zoals het prachtige gedicht ‘De molen’ en natuurlijk het schitterende ‘Cheops’.
Hieronder de gedichten als MP3, gratis en voor niets te downloaden.
Maar als u zich met de benen op de bank wilt ontwikkelen tot een echte Leopold-kenner, gebruik dan de filmpjes met deze voordrachten plus de tekst die op het scherm langsscrollt.
- 000: Introductie
- 001: Zes Christusverzen 1
- 002: Zes Christusverzen 2
- 003: Zes Christusverzen 3
- 004: Zes Christusverzen 4
- 005: Zes Christusverzen 5
- 006: Zes Christusverzen 6
- 007: Scherzo 1
- 008: Scherzo 2
- 009: Scherzo 3
- 010: Scherzo 4
- 011: Scherzo 5
- 012: Verzen 1895 1
- 013: Verzen 1895 2
- 014: Verzen 1895 3
- 015: Verzen 1895 4
- 016: Verzen 1895 5
- 017: Verzen 1895 6
- 018: Verzen 1895 7
- 019: Paul Verlaine 1
- 020: Paul Verlaine 2
- 021: In gedempten toon 1
- 022: In gedempten toon 2
- 023: In gedempten toon 3
- 024: In gedempten toon 4
- 025: In gedempten toon 5
- 026: In gedempten toon 6
- 027: Albumblad (1896)
- 028: Verzen 1897 – 1
- 029: Verzen 1897 – 2
- 030: Verzen 1897 – 3
- 031: Verzen 1897 – 4
- 032: Verzen 1897 – 5
- 033: Verzen 1897 – 6
- 034: Verzen 1897 – 7
- 035: Verzen 1897 – 8
- 036: Verzen 1897 – 9
- 037: Morgen – 1
- 038: Morgen – 2
- 039: Morgen – 3
- 040: Morgen – 4
- 041: Morgen – 5
- 042: Morgen – 6
- 043: Albumblad (1914)
- 044: Rondels – 1
- 045: Rondels – 2
- 046: Rondels – 3
- 047: Ballade
- 048: De Molen
- 049: Regen
- 050: Voor 5 december – 1
- 051: Voor 5 december – 2
- 052a: Voor 5 december – 3a
- 052b: Voor 5 december – 3b
- 052c: Voor 5 december – 3c
- 053: Voor 5 december – 4
- 054: Kinderpartij (1)
- 054 b: Kinderpartij (2)
- 054 c: Kinderpartij (3)
- 055: Claghen I
- 056: Claghen IIa
- 057: Claghen IIb
- 058: Claghen IIc
- 059: Claghen III
- 060: Oinou hena stalagmon
- 061: Oostersch 1
- 062: Oostersch 2
- 063: Oostersch 3
- 064: Oostersch 4
- 065: Oostersch 5
- 066: Uit de Rubaijat – motto